ज्येष्ठमध Jeshthamadh

ज्येष्ठमध  हेही सर्वांच्या ओळखीचे द्रव्य आहे. ज्येष्ठमध वात-पित्तशामक, कफ वाढवणारे आणि मलप्रवृत्ती साफ करणारे आहे. ज्येष्ठमधामुळे आवाज गोड व्हायला मदत मिळते, त्वचा उजळते व धातूंचे पोषण होते. त्यामुळे ज्येष्ठमध नियमित द्यावे. छातीत कफ जमल्यामुळे श्वास घ्यायला त्रास होतो तेव्हा बाळगुटी देताना ज्येष्ठमधाचे वळसे वाढवावेत किंवा उगळलेले ज्येष्ठमध पाव चमचा आणि तीन-चार थेंब मध यांचे मिश्रण चाटवल्याने कफ सुटतो. याने क्वचित उलटी होऊ शकते; पण त्यामुळे कफ पडून जाऊन बाळाला बरे वाटते.