बेहडा Baheda

बेहडा हे एका झाडाचे फळ आहे. बाळ जन्माला आल्याबरोबर त्याच्या शरीरातील सर्व अवयव काम करू लागतात. त्याच्या शरीरात तोंडावाटे प्रथमच काही पदार्थ पोटात जात असतात. ह्यामुळे कधी कधी काही इंद्रियांच्या कार्यात बिघाड होण्याचा संभव असतो. प्लिहा ह्या शरीरातील अत्यंत उपयुक्त इंद्रियाची वृद्धी म्हणजे जास्त प्रमाणात वाढ होण्याचा धोका असतो. बेहडा हे प्लिहावृद्धी रोखणारे उत्तम औषध आहे. ह्या गुणामुळेच बेहड्याचा उपयोग बाळगुटीच्या औषधात केलेला आहे. प्लिहावृद्धीवर जसा बेहड्याचा उपयोग होतो, त्याचप्रमाणे गळ्याची दुखणी आणि खोकला ह्यासाठीही उपयोग होतो. बाळ रडताना बऱ्याच वेळा त्याच्या घशात वारा जातो. घशाला थोडीशी सूज आल्यासारखी होते. घसा दुखू लागून बाळ जास्त रडू लागते, किंवा खोकू लागते. हा त्रास नाहीसा करण्यासाठी बेहड्याचा उत्तम उपयोग होतो. बाळाला जी निरनिराळी दुखणी होतात, त्यात परसाकडे न होणे हा एक त्रास असतो. कधी कधी बरेच दिवस परसाकडेच झाली नाही, तर पोटात मलाचा खडा होण्याचा संभव असतो. हा त्रास होऊ नये, म्हणून काहीतरी सौम्य विरेचक देणे आवश्यक असते. सौम्य विरेचन हा बेहड्याचा एक गुण आहे. ह्या गुणासाठीही बेहड्याचा उपयोग बाळगुटीच्या औषधामध्ये केलेला आहे.